Musimy przy tym pamiętać, że niektóre barwy do siebie pasują, a inne się ze sobą gryzą tworząc nieprzyjemny dysonans. Wyraźną harmonię można uzyskać jeśli użyte barwy będą wybrane z wierzchołków jednego trójkąta na kole barw, tak zwany trójdźwięk. Oczywiście zastosowane proporcje nie muszą być jednakowe. Stosowanie różnych wielkości plam i luminescencji pozwala nam tworzyć przestrzeń i nastrój. Wiąże się to również z tym, że w większości kadrów symetria działa w sposób nużący (chyba, że jest jednym z środków służących lepszemu zaakcentowaniu tematu).
Zazwyczaj najlepszym rozwiązaniem okazuje się dobór jednej lub dwóch barw dominujących w kompozycji. Taki zabieg skupia wzrok i tworzy główne punkty ciężkości obrazu. Dla kontrastu można dodać w mniejszych ilościach inne barwy.
Interesujące efekty można uzyskać poprzez zestawienie kontrastujących barw ciepłych i zimnych, na przykład czerwień wydaje się jaśniejsza na tle zieleni, a błękit bardziej intensywny, gdy dodamy do niego żółty akcent.
impresjonizm
Wspomniałem o barwach zimnych i ciepłych, dlatego rozwinę ten temat, gdyż wydaje się on dość interesujący od strony budowania przestrzeni. Wszystkie odcienie można podzielić na barwy ciepłe i zimne. Do pierwszych zaliczamy czerwień, pomarańczowy, żółty, a nawet zielony lekko zabarwiony żółtym, chociaż sam zielony z racji tego, że znajduje się w środku widma, pomiędzy barwami ciepłymi i zimnymi klasyfikowany jest jako barwa neutralna. Barwami zimnymi są natomiast: fiolet, błękit i niebieskawa zieleń.
Ekspresja barwy
Taki podział kolorów jest istotny ponieważ pozwala uzyskać wrażenie głębi. Barwy ciepłe są doskonałymi barwami tła przedniego dla przedmiotu, natomiast zimne lepiej sprawdzają się dla tła dalszego. Obraz zbudowany w oparciu o tą zasadę będzie miał właściwe odtworzoną głębię przestrzeni. Zwróćmy uwagę, że barwy i odcienie tła w przyrodzie są przedstawione jaśniej, bardziej blado i również cechują się tym, iż są zimniejsze, to znaczy są bardziej niebieskie. Dlatego, dla naszego przyzwyczajonego do schematów oka, barwa czerwona lub pomarańczowa działa na uwagę i bardziej przybliża.
Rozpatrując kolejne barwy: czerwona, pomarańczowa, żółta zielona i niebieska możemy zauważyć, że są one stopniowane w skali głębi przestrzeni.
Możemy także rozróżnić barwy o odcieniu czerwonym zimnym i ciepłym, podobnie jak zieleń ciepłą i zimną. Wszystko zależy od luminescencji i czystości. Uzyskujemy dzięki temu praktycznie nieograniczoną paletę pozwalającą nam manipulować przestrzenią.
Kontynuując wywód o mnogości barw należy jeszcze wspomnieć o barwach czystych, określanych mianem nasyconych i barwach zszarzałych, które mogą odegrać kluczową rolę w przedstawianym obrazie. Każdą barwę nie zmieniając jej luminescencji, można zmodyfikować, mieszając ją z odcieniem szarym - złamiemy wtedy barwę wyjściową i uzyskamy mniejsze nasycenie. Możemy tym samym przechodzić od czystej barwy do zszarzałego odcienia i uzyskać poprzez to głębię przestrzeni. Barwy czyste dzięki swoim właściwością wydają się bliskie, a zszarzałe stopniowo się oddalają.
Ponadto barwy, które normalnie ze sobą nie współgrają, zaczynają się harmonizować wtedy, kiedy jedna z nich będzie zszarzała. Bardzo silna czysta barwa pozwala na przykład ukazać otaczający ją zszarzały odcień bardziej zimnym.
Zdarza się, że sama już kolorystyka fotografii wprawia nas w określony nastrój. Dzieje się tak dlatego, że pojedyncze barwy i ich zestawienia w odpowiednim układzie mogą wywoływać skojarzenia.
Czerwień: jest silna i agresywna, wiele osób uważa ją wręcz za drażniącą po dłuższym czasie. Jednakże w połączeniu z innymi barwami może tworzyć romantyczny, wesoły lub przyjemny nastrój. Dzięki swojej 'agresywności' przyciąga uwagę i pobudza. Kojarzy się z namiętnością, ogniem i sygnałami ostrzegawczymi.
Pomarańcz: ma podobne właściwości do czerwieni, jednak jej działanie jest słabsze i wydaje się bardziej przyjemna, a nawet sympatyczna. Kojarzy się z słońcem, owocami, kwiatami.
Żółty: w zależności od odcienia i czystości może działać prowokująco i nieprzyjemnie, jak również może sugerować odczucia przyjemne - słoneczne i radosne. Dodatkowo żółty o odcieniu brunatnym kojarzy się często melancholijnie i poważnie.
Błękit: może wywoływać wrażenie mistyczne i bajkowe, często nawet nierzeczywiste. Działa pasywnie i dodaje chłodnego dystansu. Kojarzy się z wodą lub niebem. Silne niebieskozielone tonacje wnoszą do kompozycji uczucia niepokojące lub odpychające.
Fiolet: działa w wielu sytuacja podobnie jak barwy niebieskie, z tym, że w określonych zestawieniach odbierany jest jako barwa szlachetna. Ciemny fiolet zawierający domieszką czerwieni działa na odbiorcę przyjemnie i ciepło.
Innym środkiem, za pomocą którego możemy budować nastrój i zmieniać kontrasty między elementami sceny jest światło barwne, otrzymywane najczęściej za pomocą filtrów umieszczanych przed normalnymi źródłami światła. Na przykład ciemne zdjęcia (zazwyczaj nocne) możemy uczynić bardziej intymnymi zabarwiając je lekko na czerwono. 
W przypadku fotografowania przedmiotów metalowych zastosowanie odpowiednich kolorów pozwala nam zwiększyćszczegółowość oraz kontrast. I tak stal, srebro lub inne stopy o podobnej kolorystyce możemy uczynić bardziej zimnymi, jeżeli skierujemy na nie światło niebieskie, a miedź (itp.) bardziej ciepłymi przez zastosowanie delikatnego światła czerwonego. Jednak podczas fotografii ludzi, zwłaszcza przy portretach, musimy uważać, aby nie doprowadzić do zbytnich zniekształceń polegających na nieprzyjemnym zafałszowaniu barw.
Innym przykładem zmiany tonacji jest dobór balansu bieli (WB) innego, niż sugerowałyby to warunki. Na przykład, gdy ustawimy WB na światło sztuczne, a będziemy fotografować przy świetle dziennym uzyskamy zdjęcia wpadające w błękit. Natomiast, gdy postąpimy odwrotnie (WB na światło dzienne, a zastosujemy oświetlenie sztuczne) uzyskamy fotografie ciepłe o czerwonym zabarwieniu. Warto więc pamiętać, że w sztucznie określonych sytuacjach zastosowanie światła mieszanego może w sposób zasadniczy poprawić niektóre zdjęcia.
Kolejną kwestią wiążącą się z barwą jest światło odbite, które jest ważnym, aczkolwiek często niezauważanym składnikiem kompozycji. Na światło odbite szczególnie podatne są przedmioty jasne o nie nasyconych barwach. Ponadto przy zastosowaniu światła barwnego, cienie również będą barwne.
Wiele niepowodzeń wynika z niezauważenia światła odbitego, a praktycznie wszędzie musimy się z nim liczyć. Przykładowo odcienie skóry na portrecie wykonywanym w czasie południowym pod błękitnym niebem będą nieco przesunięte w stronę błękitu, natomiast na łące dominującej w soczyste trawy odcienie te staną się nieco zielonkawe. Nie bez znaczenia pozostaje tu także ubranie - zwykła czerwona bluzka może powodować wiele odbić niezauważalnych podczas wykonywania zdjęć. Dzieje się tak, ponieważ ludzkie oko ma zdolności adaptacyjne, które w krótkim czasie wyrównują różnice luminescencji i barw. Dlatego podczas fotografowania jasnych obiektów musimy dokładnie obserwować wszystkie przedmioty otoczenia.
Podczas zdjęć plenerowych należy brać pod uwagę nie tylko porę dnia, zachmurzenie, ale również wspomniane już wcześniej otaczające przedmioty. Jednak bez paniki. W gruncie rzeczy powierzchnie o intensywnych odcieniach są na światło odbite mniej narażone, czyli osoba opalona nie będzie tak bardzo podatna na światło odbite, jak ktoś o jasnej karnacji.
